Elektrisch rijden in Oostenrijk

Hallstatt (c) Google

Oostenrijk is een populair vakantieland en staat bekend om hun grote en diverse aanbod aan ski-gebieden. Niet verwonderlijk dat steeds meer wintersporters ook elektrisch de weg naar Oostenrijk weten te vinden.

(c) D-reizen

Maar ook al geef je niets om wintersport dan is Oostenrijk absoluut de moeite waard om te bezoeken. In de zomer, maar ook zeker in de winter. In de besneeuwde gebieden doet het sprookjesachtig aan met al die kerstverlichting overal, en een weekje naar de sneeuw met familie of vrienden zorgt ervoor dat je je even helemaal kan ontsnappen uit je dagelijkse leven.

Elektrisch 

Met een elektrische auto naar Oostenrijk wordt elk jaar gemakkelijker. De actieradius van de auto's wordt groter en de laadsnelheid stijgt bij elke nieuwe auto die uitkomt. Zodoende hoef je anno 2019 met een Tesla Model 3 nog maar een uur te laden onderweg naar de wintersport van Apeldoorn naar Isghl. Dat heeft natuurlijk ook te maken met het uitgebreide supercharger netwerk van Tesla.

Wiebe en Maarten bij een VER-bijeenkomst

Heb je echter een ander merk elektrische auto of eentje met een kleine actieradius dan deze trip best een uitdaging zijn. Persoonlijk vind ik dat onderdeel van de sport. De charme om zonder brandstof tóch elke bestemming te bereiken, maar dan met de extra stimulans om dat zo voordelig mogelijk te doen. Een beetje in de spirit van Wiebe Wakker met zijn 'Plug Me In' project, maar dan met een íets kortere afstand. ;-)

Duitsland 

De reis er naartoe zal vrijwel altijd via Duitsland verlopen. In Duitsland neemt het aantal snelladers in een hoog tempo toe. Je kan kiezen om via de betaalde snelladers naar Oostenrijk te reizen of via de gratis snelladers. Op LaadpasTop10.nl kan je voor jouw laadpas een vinkje zetten om te zien of deze ook werkt op de snellaadnetwerken die jij wilt gebruiken.

Betaald laden 

Betaald laden heeft voor- en nadelen. Het nadeel is natuurlijk de prijs, hoewel daar wel veel aan te sleutelen valt. De voordelen zijn de premium A-locatie, betrouwbaarheid en beschikbaarheid, en altijd hoge snelheden; vanaf 43kW tot 350kW.

De stations van Fastned en Ionity scoren qua beschikbaarheid hoger dan Allego, aangezien zij bijna altijd langs de snelweg te vinden zijn en meerdere fysieke laders op hun stations hebben. Een ander belangrijk voordeel is dat je van deze stations in je favoriete apps kan zien of de laders nog vrij of bezet zijn.

Allego

Allego biedt in Duitsland ruim 140 locaties die overzichtelijk zijn gepubliceerd op deze kaart. Verreweg de meeste stations van de drie grote aanbieders dus. Bij Allego zijn de meeste locaties nog wel steeds voorzien van één snellader, hoewel ze ook steeds meer laadpleinen hebben. Het laden bij Allego in Duitsland kost €0,59 / kWh maar kan net als bij Fastned voordeliger afhankelijk van de laadpas die je gebruikt.

De locaties vind ik beter dan bij de concurrentie, de laders zijn vaak strategisch gesitueerd nabij fastfood restaurantketens of grote pleinen met commerciële bedrijvigheid zoals bakkers en supermarktketens of plekken waar je bijvoorbeeld een wandeling kan maken. Daarnaast accepteert Allego veel meer laadpassen dan Ionity en Fastned. Dat is niet alleen fijn qua zekerheid of jouw laadpas werkt, maar ook geeft je dat meer keuzevrijheid met betrekking tot de tarieven of abonnementen waarmee jij wilt laden.

Fastned

Fastned heeft in Duitsland inmiddels 15 stations, waarvan ongeveer vijf op de route naar Oostenrijk. Tussen deze vijf zit relatief veel afstand waardoor je met de kleinere EV waarschijnlijk niet van station naar station kunt hoppen. Het laden bij Fastned kost net als in Nederland €0,59 / kWh, tenzij je een Gold Member abonnement of een Maingau laadpas hebt, dan kost het €0,35 /kWh.

Innogy

Op de rast-stattes langs de Autobahn stonden ooit meer dan 100 gratis snelladers van Tank & Rast. Een deel ervan staat er nog, maar meer dan 90% is overgenomen door andere partijen. Het grootste deel door Innogy en E.On. De E.On stations vind je veelal in het zuiden en zijn soms nog steeds gratis. In het midden en westen vind je meer de snelladers van Innogy. Snelladen bij Innogy kost ook €0,59 / kWh.

Innogy heeft helaas de kaartlezer van de laders uitgeschakeld waardoor je deze verplicht met hun app moet bedienen. Tip: Wat veel mensen niet weten is dat je deze laders ook kunt bedienen via de apps van andere kaarten zoals NewMotion en Maingau . Je betaalt dan ook de tarieven van de app-aanbieder die je gebruikt.

Ionity

Ionity is in Duitsland aan een grote opmars bezig, voor €8,- per laadsessie laad je daar je auto weer vol. Inmiddels hebben ze in Duitsland 34 stations met meerdere laders, waarvan 17 langs de hoofdroutes richting Oostenrijk. Ook in Oostenrijk zelf hebben ze er al 12. Het nadeel van Ionity is dat ze niet alle standaarden beschikbaar stellen. Heeft je auto een CCS snellaad-aansluiting dan kan je bij elke Ionity terecht, maar heb je een Leaf, Zoe, of een andere auto die met ChaDeMo of met AC snellaad dan kan je maar bij een handjevol Ionity stations opladen. Het grote voordeel van Ionity is dat ze altijd high-power-chargers hebben (HPC) en dat het tarief voor met name grote laadsessies erg scherp is vanwege de €8,- per lading aanbieding. Handig voor de Tesla, Audi en I-Pace rijders onder ons, en dan vooral als je haast hebt.

(c) TPA group

Gratis laden

Gratis laden, dat klinkt als een perfecte oplossing voor de meeste Nederlanders. Het grappige voor de consument is dat er in Duitsland meer gratis snelladers zijn dan betaalde. Maar net als bij betaald laden heeft gratis laden ook voor- en nadelen. Het grote voordeel is uiteraard de prijs, je betaalt helemaal niets voor deze stroom en het is vrijwel altijd lokale zonnestroom van de aanbieder. Nog een voordeel is de beschikbaarheid van de diensten en voorzieningen die de aanbieder je biedt. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een toilet of WiFi. Daarnaast heb je tijdens piekmomenten zoals bijvoorbeeld de vrijdagavond voor de kerstvakantie, minder last van drukte bij deze stations.

Een nadeel is dat je de beschikbaarheid niet live kunt raadplegen, je kunt aan openingstijden vastzitten en bij een aantal ketens is het zó druk dat je moet wachten op je voorganger of er benzine auto's geparkeerd worden. Dit gebeurt overigens ook bij de betaalde snellaad-stations in het buitenland. Bij Ionity in Frankrijk bijvoorbeeld kwam het deze zomer regelmatig voor dat er verschillende brandstofauto's geparkeerd werden.

Kaufland

In Duitsland kun je bij een aantal supermarktketens gratis snelladen. Ik vind zelf de snelladers van Kaufland erg prettig; vooral omdat die altijd een soort broodjes/koffie corner hebben waar je dan tijdens het laden nog even met een kop koffie en een broodje aan een tafeltje op hun wifi kunt werken, daarnaast hebben zij schone toiletten waar je gratis gebruik van mag maken.

Chargemap screenshot Kaufland Laders Zuid-Duitsland

Kaufland heeft in Duitsland inmiddels 116 snelladers staan waarvan een stuk of 30 in het zuiden. Vooral rond Stuttgart is er volop keus.

Lidl

In Duitsland heeft Lidl ongeveer 60 snelladers, waarvan een stuk of zes op de route naar Oostenrijk. Niet alle Lidl's bieden 50kW of sneller, sommigen leveren slechts 20kW (ja ook op CCS) dus let daar op.

Ook schakelen sommige Lidl's de snelladers uit buiten openingstijden. Alle specificaties kun je in Chargemap terugvinden. Hou daar rekening mee.

Ikea

Ikea biedt onder ongeveer dezelfde voorwaarden als de Lidl gratis snelladen in Duitsland aan bij 15 snelladers onderweg naar Oostenrijk, met als verschil dat er bij Ikea vrijwel altijd fysiek twee laders staan. Daarnaast kun je bij Ikea natuurlijk ook prima even een uurtje rondneuzen of wat anders eten dan fastfood.  Let ook hier op laadsnelheden en openingstijden.

Aldi Süd

Net als Ikea en Lidl biedt ook Aldi Süd snelladers aan waarbij de meesten wel 50kW zijn. Ook op strategische locaties zoals de grensovergang naar Oostenrijk bij Passau en Rosenheim. Ook hier soms weer openingstijden en verschillende laadsnelheden.

In Oostenrijk zélf

Met al deze informatie en de honderden snelladers onderweg richting Oostenrijk moet het een peulenschilletje zijn om de Oostenrijkse grens te bereiken. Op ongeveer 20% van het oostenrijkse snelwegennet mag je met een elektrische auto 130km/h rijden, waar bij de brandstofauto's een snelheidslimiet van 100km/h wordt gehandhaafd. Perfect systeem voor Nederland ook, lijkt me zo!

Welkom in Oostenrijk

Prijzig 

Laden in Oostenrijk is duur. En niet zomaar duur, maar écht heel duur. Op bijna alle laadpunten in Oostenrijk geldt een tijdsgebaseerd CPO tarief.

Patrick in Gerlos

Zo moest één van mijn lezers Patrick eens €101,90 voor nog geen 62kWh  afrekenen bij een snellader van 'Vlötte'  in Gerlos met de Chargemap pas, omdat hij daar bijna 9 uur had gestaan.

En dat terwijl hij daar destijds met de app van Eins ook voor €5,- vol had kunnen laden. Je kunt je natuurlijk afvragen hoe sociaal het voor andere EV rijders is om negen uur aan een snellader te blijven hangen, maar meer dan €100,- afrekenen is wel érg veel.

Patrick boos natuurlijk, maar zijn geld kreeg hij niet terug. Gelukkig heb ik hem voor de laadsessies daarna nog een boel centen kunnen besparen. En na m'n groentjes training heeft'ie plechtig beloofd dat hij niet meer 9 uur bij een snellader zou blijven staan.

Oostenrijkse laadpassen

Betaalde Aanbieders

Er zijn een aantal bekende Oostenrijkse aanbieders, maar ook heel veel kleinere onbekende aanbieders. Samen bezitten ze ongeveer 6000 laadpalen door heel Oostenrijk.

Smatrics

De grootste aanbieder van snelladers is Smatrics. Zij hebben ongeveer 100 snelladers in het land staan. Zonder abonnement bedragen de kosten bij normale laadpalen €0,15 per minuut en de snelladers maarliefst €0,45 per minuut. De laadpas van Newmotion werkt ook, máár wel tegen een 33% hoger tarief, €0,60 per minuut.  Een uurtje aan de snellader kost je dan zomaar €35,-. (Gemiddeld al snel zo'n €0,85 per kWh)

De meeste aanbieders hanteren verschillende minuut tarieven. Zo kost 11kW laden bij een Kelag laadpaal doorgaans 4 (Newmotion 5) cent per minuut, en 22kW bij Smatrics zo'n 19 cent per minuut.

Omgerekend nog steeds 28 en 52 cent per kWh maar al stukken beter dan de snelladers.

Daarnaast heb je nog andere aanbieders, zoals Energie Steiermark, Gräz, en Wien Energie. Allemaal kennen ze ongeveer dezelfde tariefmodellen en dat komt omdat ze vallen onder een soort coöperatie genaamd "Der Bundesverband Elektromobilität Österreich (BEÖ)"

Al deze aanbieders gebruiken het BEÖ systeem: Energie Burgenland AG, Energie AG Oberösterreich, Energie Graz GmbH & Co. KG, Energie Steiermark AG, EVN AG, IKB AG, KELAG-Kärntner , lektrizitäts-AG, Linz AG, Salzburg AG, illwerke vkw AG, Wien Energie GmbH

BEÖ is dus eigenlijk een soort Oostenrijkse roaming organisatie, vergelijkbaar met het Nederlandse E-Violin. Een samenwerkingsverband waarbinnen partijen afspraken met elkaar maken om te roamen, met het grote verschil dat er bij E-Violin ogenschijnlijk geen prijsafspraken worden gemaakt, waarbij de aangesloten partners van BEÖ  toevallig allemaal een soortgelijke prijsstructuur kennen.

Bij Steiermark AG bijvoorbeeld berekenen voor 22kW en hoger slechts 1 cent minder per minuut dan Smatrics (€0,14/min en de snelladers €0,44/min). Veel andere aanbieders hebben het simpelweg over 'verschillende tarieven per laadpunt' en vergeten gemakshalve maar even dat ze verplicht zijn hun tarieven vooraf te vermelden.

Prijsvechters

En de prijsvechters dan? Hoor ik je denken. Nou, bijna alle laadpunten van bijv. Steiermark, Kelag of Vlötte werken ook met bijvoorbeeld de laadpas van Maingau, Maingau werkt zelfs op veel meer laadpalen dan bijvoorbeeld de pas van NewMotion. Maar die absurde kosten berekenen ze daar wel door. Maingau vraagt hierom in heel Oostenrijk €0,60 / kWh, zo ontdekte ik tijdens het snelladen bij een Steiermark snellader in de plaats Liezen onderweg naar Slovenië. Zelfs op het allertraagste  3,7kW laadpuntje op de camping.

Gratis aanbieders

Vanwege de hoge prijzen bij de betaalde aanbieders is het in Oostenrijk extra interessant om de gratis aanbieders te checken. Bijvoorbeeld van een lokale partij die niet bij BEÖ is aangesloten, zoals de supermarktketen:

Lebensland

De laadpas van Lebensland kun je vanwege het ontbreken van een BEÖ overeenkomst niet gebruiken op alle laadpalen door Oostenrijk.  Omdat Lebensland voornamelijk in het zuiden zit (Karinthië) heb je daar in de andere regio's natuurlijk weinig aan. Voordeel hier is dat de pas in Nederland 100% gratis is aan te vragen en dat de laadsessies gratis zijn.

Lebensland laadpalen in Oostenrijk

Lidl

Ik had ze hierboven al even genoemd, maar ook in Oostenrijk kan je op de ongeveer 30 snelladers van Lidl vertrouwen. Omdat de druk op de gratis snelladers hoog is (ivm het grote prijsverschil) zijn de Oostenrijkse Lidl's heel strikt qua openingstijden. Ook dat heb ik in de praktijk ondervonden. Op zondag en buiten openingstijden wordt de lader fysiek uitgeschakeld.

Maar sommigen blijven netjes aan, zo heb ik afgelopen zomer nog prima geladen bij de Lidl in Villach, onderweg terug vanuit Slovenië.

Hotels, winkelcentra

Via de Stromtankstelle-finder van onze vrienden van Goingelectric.de kan je via hun 'kostenlose tankstellen' filter daarnaast nog tientallen gratis laadpunten van 2.3 (Schuko) tot 22kW door heel Oostenrijk vinden, zoals bijvoorbeeld deze 22kW bij een winkelcentrum in het noorden van Graz.

Vaak is er niet eens een laadpas voor benodigd. Hier moet wel bij gezegd worden dat er relatief veel Hotels tussen zitten met 1x een publieke Tesla Destination Charger, zij stellen het altijd op prijs dat je even komt vragen of je stroom mag tappen. Al zijn er ook uitzonderingen zoals deze particulier die midden in Tirol zijn laadpunt gratis ter beschikking stelt.

Gelukkig zijn op de mooiste weg van Oostenrijk, de Großglockner Hochalpenstrasse de 22kW laadpuntjes gratis. Bezoek ook eens het hoogste laadpunt van Oostenrijk, bovenop de Hochtor. Absoluut de moeite waard.

Wolfgangsee ©Jürgen Reichenpfader

Conclusie

Het is prima mogelijk om Elektrisch naar en door Oostenrijk te touren. Er zijn laadpunten genoeg. Pas op met Oostenrijkse prijzen, ze zijn allemaal op tijd gebaseerd.

Kies daar dus voor 100% gratis of check het goed van te voren in de apps. In sommige plaatsen kan je 11kW met Plugsurfing laden voor 2 cent per minuut, in andere plaatsen kost laden op hetzelfde vermogen met NewMotion ineens 18 cent per minuut. Wil je absoluut geen gezeur bij de snelladers, kies dan Maingau, dan weet je dat je hoe dan ook een zeer pittige kWh prijs betaalt, maar heb je in elk geval het eerste uur geen tijds-gebaseerde tarieven.

€0,60 cent per kWh is immers nog altijd beter dan €0,60 per minuut (dat is namelijk ongeveer €0,72 tot €1,00 per kWh !)

Veel plezier en een mooie, veilige reis toegewenst!

Maarten


PS
Nog heel even kort een stukje over EV informatie van de ANWB.
De ANWB moet nog een beetje wennen aan elektrisch rijden.

Hierboven zie je een plaatje van alleen al de BEO-compatible publieke laadpalen in Oostenrijk. In totaal heeft Oostenrijk er veel meer, inmiddels ruim 6000 laadpalen. En dat met de helft van het aantal inwoners van Nederland. Oostenrijk heeft 1700km aan snelwegen-net (Nederland ruim 5000) maar toch hebben ze in aantallen meer snelladers dan wij in heel Nederland hebben.

De ANWB noemt dit helaas nog steeds 'niet dekkend'. Op basis waarvan (?)

Op de vraag over 130km/h versus 100km/h voor brandstofauto's waarschuwen ze je dat je dan wel vaker moet 'tanken' en dit dus netto geen milieubesparing oplevert. Volgens die theorie kan je dan met een EV beter stil blijven staan. Er is nog een lange weg te gaan daar....